Thời điểm này miền Bắc hiện đang bước vào mùa hanh khô, đây cũng là khoảng thời gian cận Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024 có nhiều lễ hội sẽ diễn ra... nên tiềm ẩn nhiều nguy cơ cháy, nổ, đặc biệt là nguy cơ cháy nổ do đốt vàng mã. Gần đây, chiều ngày 01/9/2023, ngôi nhà hai tầng ở ngõ 82, đường Vũ Chí Thắng (phường Nghĩa Xá, quận Lê Chân, TP Hải Phòng) xảy ra hỏa hoạn nghiêm trọng do đốt vàng mã. Theo lực lượng chức năng, lửa bắt nguồn từ tầng hai (khu vực sân thượng) của ngôi nhà và nhanh chóng lan xuống dưới. Rất may vụ cháy không gây thiệt hại về người nhưng ngôi nhà 2 tầng đã bị thiêu rụi. Trước đó, chiều ngày 06/8/2023, vụ cháy do người dân thiếu ý thức khi đốt vàng mã đã xảy ra tại khu chung cư trên địa bàn phường Minh Khai (quận Hai Bà Trưng, Hà Nội). Đám cháy phát ra từ ống rác thải của tòa nhà, gây khói ngạt ở khu vực tầng 3 và nhanh chóng lan sang các tầng khác. Ngay khi nhận được tin báo, lực lượng chức năng đã có mặt tại hiện trường và khống chế đám cháy sau 10 phút. Nguyên nhân của vụ cháy được xác định là do một hộ dân ở tầng 3 cố tình hóa vàng mã sai nơi quy định…
Thắp hương, đốt vàng mã tiềm ẩn nguy cơ cháy, nổ cao (Ảnh minh họa)
Thực tế cho thấy, các vụ cháy do thắp hương thờ cúng, đốt vàng mã chủ yếu xuất phát từ những nguyên nhân, như: Bố trí nơi thắp hương thờ cúng không đảm bảo khoảng cách PCCC, để quá nhiều vàng mã gần vị trí thắp hương nên bắt cháy sang các vật liệu dễ cháy; Vị trí đốt vàng mã không đảm bảo khoảng cách an toàn PCCC với các vật liệu dễ cháy; Trong quá trình hóa vàng không có người trông coi để tàn lửa có thể cháy lan sang các vật dụng xung quanh gây ra cháy...
Trao đổi về vấn đề này, Thiếu tá Trương Vũ Minh – Trưởng phòng Cảnh sát PCCC & CNCH, Công an tỉnh Hà Nam cho biết: “Những vụ cháy có liên quan tới đốt vàng mã, thắp hương chủ yếu là do sự bất cẩn, chủ quan của con người. Việc đốt vàng mã cần thực hiện đúng nơi quy định, phải có người trông coi, giám sát trong suốt quá trình đốt cho tới khi lửa tắt hoàn toàn. Khi đốt vàng mã cần lựa chọn những nơi thông thoáng, cách xa các vật liệu dễ bắt lửa. Không đốt quá nhiều một lúc, hạn chế các loại vàng mã có khối lượng và kích thước lớn; nên đốt vàng mã trong các dụng cụ được làm bằng vật liệu không bắt lửa như thùng kim loại sắt hoặc inox, lư đồng, bê tông… có nắp đậy kín để phòng ngừa trường hợp tro hoặc tàn lửa có thể phát tán ra xung quanh, gây nguy cơ cháy nổ…”.
Phòng Cảnh sát PCCC & CNCH, Công an tỉnh tuyên truyền, kiểm tra công tác bảo đảm an toàn PCCC tại điện Tam Thế, Khu du lịch Tam Chúc
Để đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy trong việc thắp hương thờ cúng, đốt vàng mã vào những dịp lễ, Tết, mùng Một, ngày Rằm, Công an tỉnh Hà Nam đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền; tổ chức các lớp tập huấn, huấn luyện kỹ năng PCCC cho các tầng lớp Nhân dân. Đồng thời khuyến cáo người đứng đầu các cơ sở tín ngưỡng, tôn giáo tăng cường tuyên truyền nâng cao nhận thức PCCC cho những người làm việc, phục vụ tại chỗ hoặc du khách đến cúng, lễ. Chủ động ban hành nội quy, quy định về PCCC; dự phòng các điều kiện thoát nạn khi có cháy xảy ra; luôn có biện pháp ngăn chặn cháy lan. Bố trí nơi thắp hương thờ cúng, các vật dụng trang thiết bị trên bàn thờ đảm bảo khoảng cách an toàn PCCC. Khi sử dụng nến cần được kê trên các đế đỡ không cháy; tránh việc thắp hương vòng qua đêm. Chủ động kiểm tra hệ thống điện, thiết bị tiêu thụ điện, điện chiếu sáng, dây dẫn điện đảm bảo an toàn. Bố trí khu vực riêng để hóa vàng mã cách xa các vật dụng dễ cháy…
Đối với hộ gia đình và người dân, cần quản lý chặt chẽ nguồn lửa, nguồn nhiệt khi thắp hương, thờ cúng, thắp nến, đốt vàng mã... phải tuân thủ theo đúng quy định, đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy. Thắp hương cách xa trần gỗ, xa các vật dụng dễ cháy và phải có người trông coi. Không đốt vàng mã trong nhà ở, hành lang, cửa hàng kinh doanh dịch vụ, trên các tuyến phố, nơi tập trung đông người và phương tiện giao thông cơ giới qua lại. Trước khi hóa vàng mã phải chọn khu vực kín gió hoặc sử dụng các vật dụng che chắn tránh gió cuốn tàn lửa sang các khu vực xung quanh gây cháy. Người dân tuyệt đối không đốt vàng mã ở những nơi cấm như chợ, trung tâm thương mại, nơi có vật liệu dễ cháy. Đặc biệt chủ động trang bị phương tiện chữa cháy; kiến thức, kỹ năng PCCC để kịp thời xử lý khi có sự cố cháy, nổ. Trường hợp xảy ra cháy, nổ cần tổ chức chữa cháy kịp thời, đồng thời nhanh chóng báo cháy cho lực lượng Cảnh sát PCCC & CNCH thông qua số điện thoại 114 hoặc ứng dụng Báo cháy 114 để có những biện pháp chữa cháy hiệu quả, hạn chế tới mức thấp nhất thiệt hại do cháy gây ra.
Để chủ động phòng ngừa, không để xảy ra cháy nổ trong dịp cuối năm, nhất là dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn năm 2024, mỗi người dân cần nâng cao ý thức tự giác, chấp hành nghiêm quy định về PCCC; tuyệt đối không chủ quan, lơ là trong việc sử dụng nguồn điện, nguồn nhiệt; thực hiện tốt công tác PCCC theo phương châm phòng hơn chống để mọi người, mọi nhà cùng đón một năm mới an toàn, hạnh phúc./.