Thông tư 24 của Bộ Công an quy định về cấp, thu hồi đăng ký, biển số xe cơ giới gồm 4 Chương, 40 Điều. Trong đó, có nhiều điểm mới đáng chú ý, như: Biển số định danh; đăng ký, cấp biển số xe trúng đấu giá...
1. Đối với biển số xe được cấp và quản lý theo mã định danh của chủ xe, Thông tư số 24 của Bộ Công an quy định, từ ngày 15/8/2023, biển số xe được cấp và quản lý theo mã định danh của chủ xe (gọi là biển số định danh). Theo đó:
Biển số định danh là biển số có ký hiệu, seri biển số, kích thước của chữ và số, màu biển số. Đối với chủ xe là công dân Việt Nam, biển số xe được quản lý theo số định danh cá nhân. Chủ xe là người nước ngoài, biển số xe được quản lý theo số định danh của người nước ngoài do hệ thống định danh và xác thực điện tử xác lập hoặc số thẻ thường trú, số thẻ tạm trú hoặc số chứng minh thư khác do cơ quan có thẩm quyền cấp. Với chủ xe là tổ chức, biển số xe được quản lý theo mã định danh điện tử của tổ chức do hệ thống định danh và xác thực điện tử xác lập; trường hợp chưa có mã định danh điện tử của tổ chức thì quản lý theo mã số thuế hoặc quyết định thành lập.
Trường hợp xe hết niên hạn sử dụng, hư hỏng hoặc chuyển quyền sở hữu xe thì biển số định danh của chủ xe được cơ quan đăng ký xe thu hồi và cấp lại khi chủ xe đăng ký cho xe khác thuộc quyền sở hữu của mình. Số biển số định danh được giữ lại cho chủ xe trong thời hạn 05 năm, kể từ ngày thu hồi; quá thời hạn nêu trên, nếu chủ xe chưa đăng ký thì số biển số định danh đó được chuyển vào kho biển số để đăng ký, cấp cho tổ chức, cá nhân theo quy định. Trường hợp chủ xe chuyển trụ sở, nơi cư trú từ tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương này sang tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khác thì được giữ lại biển số định danh đó (không phải đổi biển số xe).
2. Về quy định về đăng ký, cấp biển số xe trúng đấu giá
Thông tư 24 cũng quy định về thủ tục đăng ký, quản lý biển số xe trúng đấu giá như sau: Tổ chức, cá nhân trúng đấu giá biển số xe ô tô thực hiện đăng ký xe kê khai giấy khai đăng ký xe theo quy định, đưa xe đến Phòng Cảnh sát giao thông nơi có trụ sở, cư trú hoặc Phòng Cảnh sát giao thông nơi quản lý biển số xe trúng đấu giá để kiểm tra xe; cung cấp mã hồ sơ đăng ký xe trực tuyến và nộp hồ sơ xe theo quy định. Sau khi cán bộ đăng ký xe kiểm tra hồ sơ xe, thực tế xe bảo đảm hợp lệ thì được cơ quan đăng ký xe cấp biển số xe trúng đấu giá. Tổ chức, cá nhân trúng đấu giá biển số xe ô tô nhận giấy hẹn trả kết quả đăng ký xe, nộp lệ phí đăng ký xe theo quy định; trường hợp chủ xe có nhu cầu nhận kết quả đăng ký xe qua dịch vụ bưu chính công ích thì đăng ký với đơn vị dịch vụ bưu chính công ích.
Đối với trường hợp chuyển quyền sở hữu xe không kèm theo biển số xe trúng đấu giá, chủ xe nộp hồ sơ và làm thủ tục thu hồi. Tổ chức, cá nhân nhận chuyển quyền sở hữu xe nộp hồ sơ và làm thủ tục đăng ký sang tên xe theo quy định.
Trường hợp chuyển quyền sở hữu xe kèm theo biển số xe trúng đấu giá: Chủ xe nộp hồ sơ và làm thủ tục thu hồi, chủ xe không phải nộp lại biển số xe trúng đấu giá nhưng phải nộp bản sao chứng từ chuyển quyền sở hữu xe và xuất trình bản chính để đối chiếu. Tổ chức, cá nhân nhận chuyển quyền sở hữu xe nộp hồ sơ và làm thủ tục đăng ký sang tên xe theo quy định, được đăng ký, giữ nguyên biển số xe trúng đấu giá (chứng từ chuyển quyền sở hữu phải thể hiện rõ nội dung chuyển quyền sở hữu xe kèm theo biển số trúng đấu giá). Tổ chức, cá nhân đã nhận chuyển quyền sở hữu xe kèm theo biển số xe trúng đấu giá, không được tiếp tục chuyển quyền sở hữu xe kèm theo biển số xe trúng đấu giá cho tổ chức, cá nhân khác; được chuyển quyền sở hữu xe theo quy định của pháp luật.
Đối với xe đã đăng ký biển 5 số trước ngày Thông tư 24 có hiệu lực thi hành mà chưa làm thủ tục thu hồi thì số biển số đó được xác định là biển số định danh của chủ xe; Đối với xe đã đăng ký biển 5 số, nếu chủ xe đã làm thủ tục thu hồi trước ngày Thông tư này có hiệu lực thi hành thì số biển số đó được chuyển vào kho biển số để cấp biển số theo quy định.
Trao đổi với Thượng tá Lại Tiến Nam - Phó trưởng phòng Cảnh sát giao thông, Công an tỉnh Hà Nam, cho biết: Thông tư 24 ra đời dựa trên yêu cầu thực tiễn của đời sống xã hội; nhất là hiện nay Chính phủ đang thực hiện chuyển đổi quốc gia với Đề án 06 của Chính phủ. Việc kê khai đăng ký xe được thực hiện trên môi trường điện tử qua Cổng Dịch vụ công Quốc gia hoặc Cổng Dịch vụ công Bộ Công an, chủ xe (người Việt Nam) sử dụng tài khoản định danh điện tử mức 2 trên ứng dụng “VNeID”, mã hồ sơ đã kê khai trên cổng DVC để làm thủ tục đăng ký xe. Người dân được phép đăng ký theo cả địa chỉ thường trú và tạm trú, đây được cho là một trong những giải pháp tạo bước đột phá trong cải cách hành chính, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người dân không phải đi lại xa, gây tốn kém tiền của và thời gian, công sức. Đồng thời giúp cơ quan quản lý nhà nước đánh giá sát, đúng thực trạng phát triển phương tiện trên địa bàn. Riêng đối với trường hợp chủ xe là người nước ngoài sinh sống và làm việc tại Việt Nam được quy định theo Thông tư 24 thì xuất trình thẻ thường trú, hoặc thẻ tạm trú có thời hạn cư trú tại Việt Nam từ 6 tháng trở lên để thực hiện thủ tục đăng ký.
Lực lượng Cảnh sát giao thông, Công an tỉnh hướng dẫn công dân thực hiện các thủ tục đăng ký xe trên môi trường điện tử
Tuy nhiên, về quy trình cấp đăng ký theo biển số định danh có những khác biệt đáng kể; thay vì thực hiện nhập thông tin thủ công như trước kia, hiện giờ cán bộ làm công tác đăng ký xe phải kiểm tra và chụp ảnh phương tiện, scan toàn bộ giấy tờ liên quan, tiến hành mã hóa và đồng bộ thông tin lên hệ thống dữ liệu. Vì vậy, để phục vụ quá trình cấp đăng ký xe theo Thông tư 24, phòng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh Hà Nam đã chủ động phân công cán bộ chủ chốt đi tập huấn công tác đăng ký xe tại Cục Cảnh sát giao thông, Bộ Công an. Tham mưu cho Giám đốc Công an tỉnh tổ chức lớp tập huấn cho cán bộ trực tiếp làm nhiệm vụ đăng ký, quản lý phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, Phòng Cảnh sát giao thông, Công an các huyện, thị xã, thành phố; Chỉ huy Công an các xã, phường, thị trấn và cán bộ trực tiếp làm nhiệm vụ đăng ký, quản lý phương tiện giao thông cơ giới đường bộ theo phân cấp. Đồng thời rà soát, đề xuất trang bị đầy đủ cơ sở vật chất phục vụ công tác đăng ký xe, gồm: máy tính, máy in, máy ép plastic, bàn ghế….; nâng cấp tốc độ đường truyền mạng intenet. Bên cạnh đó, việc xử lý các phát sinh trong quá trình cấp đăng ký xe cũng đã được phân cấp, phân quyền cụ thể, rõ ràng. Phòng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh cũng cử cán bộ hỗ trợ Công an cấp xã trong những ngày đầu thực hiện Thông tư 24 để đội ngũ làm nhiệm vụ cấp đăng ký xe sớm thành thạo công việc. Cùng với đó, đơn vị đã phối hợp với các các cơ quan thông tin đại chúng đẩy mạnh công tác tuyên truyền sâu rộng các nội dung mới của Thông tư 24 để người dân biết và thực hiện.
Cũng theo Thượng tá Lại Tiến Nam - Phó trưởng phòng Cảnh sát giao thông, Công an tỉnh Hà Nam, những điểm mới của Thông tư số 24 đã thay đổi toàn bộ phương pháp quản lý xe từ trước tới nay (trước đây quy định biển số gắn theo xe; quy định theo Thông tư 24, biển số gắn theo người, qua mã định danh của chủ xe), nhằm đảm bảo quản lý xe đăng ký chính chủ, quy định trách nhiệm của chủ xe phải khai báo, làm thủ tục thu hồi, đăng ký sang tên khi chuyển quyền sở hữu xe. Đây cũng là bước đệm đầu tiên để tiến tới cấp đăng ký xe điện tử, tạo thuận lợi trong việc tích hợp với ứng dụng định danh điện tử VNeID, người dân không phải mang nhiều loại giấy tờ khi tham gia giao thông cũng như khi thực hiện thủ tục hành chính hoặc khi giao dịch trên môi trường điện tử, giảm thời gian và chi phí đi lại của người dân nhưng vẫn đảm bảo thông tin chính xác, nhanh chóng và hiệu quả.
Có thể thấy, Thông tư 24/2023/TT-BCA của Bộ Công an ban hành nhằm cải thiện quy trình quản lý và cấp, thu hồi đăng ký, biển số phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, đồng thời đảm bảo tuân thủ các quy định hiện hành của pháp luật về giao thông. Việc thực hiện thông tư này sẽ giúp nâng cao hiệu quả quản lý giao thông và đảm bảo an toàn, trật tự giao thông đường bộ. Đặc biệt việc cấp biển số định danh, quản lý theo mã định danh của chủ xe giúp cơ quan Nhà nước trong công tác quản lý được chặt chẽ, nhanh chóng, thuận lợi, giảm thiểu nguồn nhân lực, tiết kiệm thời gian, giảm bớt chi phí lưu trữ, góp phần thực hiện có hiệu quả chuyển đổi số quốc gia. Đến thời điểm này, Hà Nam đã và đang chuẩn bị đầy đủ các điều kiện về nhân lực, vật lực, sẵn sàng đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đặt ra../.