1. Thời gian gần đây, trên địa bàn tỉnh Hà Nam xuất hiện một số thủ đoạn thủ đoạn lừa đảo chiếm đoạt tài sản trong lĩnh vực thanh toán điện tử, thanh toán thẻ ngân hàng như: đối tượng nhắn tin, gọi điện thoại tự xưng là nhân viên Ngân hàng để lừa đảo chiếm đoạt tài sản, cụ thể: Đối tượng nhắn tin đến số điện thoại của bị hại với nội dung đề nghị bị hại truy cập vào đường link của Ngân hàng như: www.bidvsmat.com; bidv.xyz; scb10x.com…Sau đó đối tượng điện thoại trực tiếp hướng dẫn bị hại, nếu không truy cập vào tài khoản Ngân hàng của bị hại sẽ bị khóa, tạm dừng giao dịch. Vì vậy mà nhiều bị hại tin là thật và đã truy cập vào đường link, khi đó đối tượng sẽ lấy cắp mật khẩu tài khoản, mật khẩu đăng nhập Internet Banking và mã OTP rồi vào tài khoản rút tiền chiếm đoạt của bị hại.
Đây là thủ đoạn mới, đường link mà các đối tượng gửi đến và hướng dẫn truy cập và trang website giả mạo của các Ngân hàng. Để chủ động phòng tránh, người dân:
- Tuyệt đối không truy cập vào các đường link lạ được gửi qua tin nhắn (SMS, Facebook, zalo…) và không chia sẻ mã OTP cho người khác.
- Khi nhận được các cuộc gọi, tin nhắn nghi vấn, không rõ ràng, người dân cần liên hệ với Tổng đài chăm sóc khách hàng của Ngân hàng để kiểm tra, xác thực hoặc liên hệ với cơ quan Công an nơi gần nhất để được hướng dẫn giải quyết.
2. Đối tượng lợi dụng sơ hở trong công tác đảm bảo an ninh, an toàn hoạt động của máy ATM để lắp đặt thiết bị ghi lại thông tin thẻ (hay thiết bị Skimming) nhằm đánh cắp thông tin, làm giả thẻ ngân hàng rút tiền chiếm đoạt tài sản.
Thủ đoạn của những đối tượng này là đi đến các trụ ATM của các ngân hàng để giả vờ rút tiền nhằm láp đặt thiết bị quay lén, thiết bị ghi lại thông tin trên thẻ từ của khách hàng và lấy đi những hóa đơn giao dịch khách hàng để lại. Sau đó tiến hành phân tích dữ liệu từ những thông tin thu thập được, từ đó làm giả thẻ ATM để rút trộm tiền của khách hàng nhằm chiếm đoạt tài sản. Hiện nay, các đổi tượng hoạt động với phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi như: chia thành nhiều nhóm nhỏ (nhóm điều hành công việc, nhóm trộm cắp dữ liệu, nhóm làm thẻ giả, nhóm trực tiếp đi rút tiền tại máy ATM), phân công nhiệm vụ rõ ràng, di chuyển qua nhiều địa phương...nhằm đối phó với sự phát hiện, điều tra của cơ quan Công an.
Đây là thủ đoạn không mới và đã được các ngân hàng cảnh báo từ lâu, nhưng thời gian qua loại tội phạm này ngày một gia tăng do cách thức giao dịch tại các điểm ATM không có nhiều thay đổi, thiết bị ATM chưa đảm bảo an toàn tuyệt đối về mức độ bảo mật, một số thiết bị sử dụng công nghệ và phần mềm cũ, thủ đoạn và phương thức của tội phạm ngày một tinh vi, người sử dụng dịch vụ ATM vẫn còn suy nghĩ chủ quan khi giao dịch. Do đó, để phòng tránh việc bị lẩy cắp thông tin thẻ, người sử dụng dịch vụ thẻ ATM cần nâng cao ý thức cảnh giác cùa bản thân trong quá trình đăng ký, sử dụng thẻ ATM tại ngân hàng. Người sử dụng nên thay đổi mã PIN định kỳ, không khai báo mã này cho người khác hoặc khai báo trên các website dưới bất kỳ hình thức nào. Khi giao dịch, người sử dụng thẻ cần tuân thủ các nguyên tắc của ngân hàng đặt ra, tự bảo mật cho mình bằng cách che kín việc nhập thông tin thẻ, giữ lại hóa đơn sau khi sau giao dịch hoặc tiêu hủy tại nơi an toan, kiểm tra mức độ an toàn của trụ ATM, không giao dịch tại các điểm ATM đáng ngờ, không đưa thẻ cho người khác với bất kỳ lý do nào và báo ngay cho phía ngân hàng quản lý hoặc cơ quan có thẩm quyền khi gặp các dấu hiệu bất thường tại nơi giao dịch để kịp thời xử lý, tránh thiệt hại xảy ra. Bên cạnh đó khi phát hiện những kẻ có dấu hiệu khả nghi như đi thành nhóm đến trụ ATM, che kín mặt đi vào bên trong điểm giao dịch nhưng không tiến hành rút tiền mà lắp đặt các vật dụng lạ trong trụ ATM thì cần báo ngay cho cơ quan công an để kịp thời ngăn chặn hành vi phạm tội của các đối tượng.
Các dấu hiệu cho thấy có thể trụ ATM đã bị cài đặt các phương thức nhằm thu thập thông tin người sử dụng:
- Xung quanh khe đọc thẻ có các lỗ nhỏ (có thể bị gắn camera chụp trộm quá trình nhấn phím);
- Cụm khe đọc thẻ lớn và dài hơn bình thường; việc cho thẻ vào máy không được dễ dàng và trơn tru (có thể bị gắn thiết bị skimming có chức năng đọc thông tin thẻ ATM để các đối tượng làm giả);
- Phần bàn phím nhô cao hơn bình thường và các phím nhấn lỏng lẻo, cảm giác nhẩn không tự nhiên (có thể có thiết bị đọc thông tin gắn dưới bàn phím); trên bàn phím có dán những miếng nilon nhỏ hoặc băng dính (có thể bị sử dụng để thu thập vân tay người sử dụng).
Công an tỉnh Hà Nam thông báo và đề nghị Nhân dân nâng cao tinh thần cảnh giác, không để các đối tượng lợi dụng để thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản trong lĩnh vực thanh toán điện tử, thanh toán thẻ ngân hàng./.
Tác giả: Ths. Phạm Ngọc Hưng (Phòng Tham mưu)